
Python Ders 5: Operatörler ve İşlemler
Operatörler ve İşlemler : Hazırsan Python’un “matematiksel kaslarını” çalıştırmaya başlıyoruz 💪 Çünkü bu derste, Python’daki operatörler ile tanışacağız. Bunlar tıpkı bir hesap makinesinin düğmeleri gibidir ama biraz daha zekiler 😎
1. Aritmetik Operatörler
Matematiğin temel taşları. Sayılarla işlem yaparken kullanılır.
a = 10
b = 3
print(a + b) # Toplama → 13
print(a - b) # Çıkarma → 7
print(a * b) # Çarpma → 30
print(a / b) # Bölme → 3.3333
print(a // b) # Tam bölme → 3
print(a % b) # Kalan → 1
print(a ** b) # Üs alma → 10³ = 1000
Python’da ** operatörü “üs alma” anlamına gelir. Yani 2 ** 3 dersen sonuç 8 çıkar.
2. Karşılaştırma Operatörleri
Bu operatörler iki değeri karşılaştırır ve sonuç olarak True veya False döndürür.
x = 5
y = 10
print(x == y) # Eşit mi? → False
print(x != y) # Eşit değil mi? → True
print(x > y) # Büyük mü? → False
print(x < y) # Küçük mü? → True
print(x >= 5) # Büyük veya eşit mi? → True
print(y <= 10) # Küçük veya eşit mi? → True
Bu tür karşılaştırmalar genellikle “if” yapılarında kullanılır, ama oraya birazdan geleceğiz 😉
3. Mantıksal Operatörler
Birden fazla koşulu birleştirirken bu operatörler devreye girer.
a = 5
b = 10
print(a > 0 and b < 20) # İkisi de doğruysa → True
print(a > 10 or b == 10) # Biri bile doğruysa → True
print(not(a > 0)) # Değilse → False
and “ve”, or “veya”, not ise “değil” anlamına gelir. Python bu konuda Türkçe düşünebilen bir dil gibidir 😄
4. Atama Operatörleri
Bunlar değişkenin mevcut değerine işlem uygulayıp sonucu yine aynı değişkene kaydeder.
x = 10
x += 5 # x = x + 5
x -= 2 # x = x - 2
x *= 3 # x = x * 3
x /= 2 # x = x / 2
Bu kısa yollar kodu hem daha temiz hem de daha profesyonel gösterir 😎
5. Karışık Örnek 🎯
Aşağıdaki kodu çalıştır bakalım sonucu tahmin edebilir misin?
x = 4
y = 2
z = (x ** y) + (x % y) - (x // y)
print(z)
Çözüm: (4²) + (4 % 2) – (4 // 2) → 16 + 0 – 2 = 14 🎉
6. Bonus: İşlem Önceliği
Python’da da tıpkı matematikte olduğu gibi işlemlerin önceliği vardır:
- Parantez
() - Üs
** - Çarpma / Bölme / Mod
* / % // - Toplama / Çıkarma
+ -
Yani önce parantez içi, sonra üssü, sonra çarpım ve bölümleri, en son toplama ve çıkarmayı yapar. Tıpkı klasik “önce çarpma, sonra toplama” kuralı 😉
Küçük Görev 🧠
Bir değişken oluştur: “not1” ve “not2”. İkisini toplayıp ortalamasını bul. Sonucu ekrana “Ortalama notum: …” şeklinde yazdır. (Bonus: 50’nin üzerindeyse “Geçtin!”, değilse “Kaldın!” yazdır 😄)
Bir sonraki Ders: Python Koşullu İfadeler (if – else)
