Linux sistem izleme ve performans analizi, sisteminizin kaynak kullanımını anlamak ve olası sorunları önlemek için hayati öneme sahiptir. Bu rehberde, CPU, RAM, disk ve ağ kullanımını takip etmek, sistem loglarını analiz etmek ve performansı optimize etmek için kullanabileceğiniz araçlar detaylı şekilde anlatılmaktadır.
Linux Sistem İzleme Neden Önemlidir?
Sistem kaynaklarını doğru izlemek, performans darboğazlarını ve hataları tespit etmeyi kolaylaştırır. Linux performans izleme, özellikle sunucular ve yoğun işlem gerektiren uygulamalarda kritik öneme sahiptir.
CPU ve Bellek Kullanımını İzleme
CPU ve RAM kullanımını takip etmek için popüler araçlar:
- top: Anlık işlem ve kaynak kullanımını gösterir.
- htop: Görsel olarak CPU ve RAM kullanımını takip eder. Kurulum:
sudo apt install htop - vmstat: Bellek ve sistem performansını detaylı analiz eder.
Disk Kullanımı ve I/O Analizi
Linux disk performansı için araçlar:
- df -h: Disk doluluk oranını gösterir.
- du -sh: Dizindeki dosya boyutlarını analiz eder.
- iotop: Disk I/O kullanımını gerçek zamanlı görüntüler. Kurulum:
sudo apt install iotop
Ağ Performansını İzleme
Linux ağ izleme için kullanabileceğiniz araçlar:
- iftop: Anlık ağ trafiğini gösterir.
- nload: Gelen ve giden ağ trafiğini görselleştirir. Kurulum:
sudo apt install nload - netstat: Ağ bağlantıları ve port durumlarını analiz eder.
Sistem Loglarını Analiz Etme
Linux logları sistem performansı ve hataları hakkında kritik bilgiler içerir:
- journalctl: Sistem loglarını görüntüler. Örnek:
sudo journalctl -p err -b(hataları gösterir) - tail -f /var/log/syslog: Gerçek zamanlı log takibi
Performans Analizi Araçları
Linux’ta performans analizi için bazı gelişmiş araçlar:
- Glances: CPU, RAM, disk ve ağ kullanımını tek ekranda gösterir. Kurulum:
sudo apt install glances - Netdata: Web tabanlı gerçek zamanlı sistem izleme aracı.
- Sysstat (iostat, sar, mpstat): Zaman içinde performans analizini sağlar.
Otomatik İzleme ve Bildirimler
Sistem izleme sadece anlık değil, sürekli olmalıdır. Aşağıdaki araçlarla uyarı ve bildirimler oluşturabilirsiniz:
- Monit: CPU, RAM ve hizmetleri izleyip otomatik uyarı verir.
- Prometheus + Grafana: Gelişmiş veri toplama ve görselleştirme platformları.
Performans Optimizasyonu İpuçları
Linux performansını artırmak için:
- Gereksiz servisleri kapatın:
sudo systemctl disable servis-adı - Swap kullanımını optimize edin:
cat /proc/sys/vm/swappiness - Disk ve bellek kullanımını düzenli kontrol edin.
- CPU yoğun uygulamaları izleyerek önceliklendirin:
nice -n 10 komut
Linux sistem izleme ve performans analizi, olası sorunları önceden tespit etmenizi ve kaynakları verimli kullanmanızı sağlar. CPU, RAM, disk, ağ ve log takibi ile sisteminizi sürekli optimize ederek maksimum performans elde edebilirsiniz.
